Poczuj potęgę dźwięku i słowa
W ramach Letniej Serenady 2025 – dwóch koncertów plenerowych w Wałbrzychu, zapraszamy na wyjątkowy wieczór z „Carmina Burana” Carla Orffa. Ta monumentalna kantata sceniczna od premiery w 1937 roku niezmiennie fascynuje publiczność na całym świecie. Oparta na średniowiecznych, świeckich pieśniach z kodeksu z Benediktbeuern, jest barwną i dynamiczną podróżą przez różnorodne aspekty ludzkiego doświadczenia: od wszechwładzy Fortuny, przez radość wiosny i miłości, po uciechy biesiadne i zmysłowe pożądanie.
„O Fortuno, niby Księżyc, nieustannie zmienna, ciągle rośniesz lub zanikasz, ciemna lub promienna.” – te słowa, otwierające i zamykające utwór, wprowadzają nas w świat, gdzie los jest kapryśny, a ludzkie życie podlega jego nieprzewidywalnym humorom.
Początki „Carmina Burana” – odkrycie kodeksu Benediktbeuern
Zanim Carl Orff skomponował swoje arcydzieło, istniał Codex Buranus, czyli zbiór średniowiecznych manuskryptów odnalezionych w 1803 roku w bibliotece Opactwa Benedyktynów w Benediktbeuern w Bawarii. Ten niezwykły kodeks, datowany na początek XIII wieku, zawierał około 250–300 utworów poetyckich. Większość z nich zapisano w średniowiecznej łacinie, ale także w językach średnio-wysoko-niemieckim (historyczna forma języka niemieckiego funkcjonowała w przybliżeniu w okresie między rokiem 1050 a 1350) oraz starofrancuskim.
Autorami tych pieśni byli prawdopodobnie goliardowie – wędrowni studenci i klerycy, którzy prowadzili swobodne życie. W swoich utworach często satyrycznie i żartobliwie komentowali otaczającą ich rzeczywistość. Pieśni te, podzielone tematycznie (na pieśni religijne, moralne, satyryczne, miłosne i biesiadne), stanowiły fascynujący obraz średniowiecznego świata – od głębokiej refleksji nad losem, przez celebrowanie wiosny i miłości, po beztroskie pijackie zabawy.
To właśnie z tego bogatego źródła Carl Orff wybrał teksty, w które tchnął nowe życie, tworząc porywającą muzykę, idealnie oddającą ducha i różnorodność oryginalnych poezji. Dziś „Carmina Burana” jest globalnym fenomenem, który pozwala nam usłyszeć echa średniowiecznej kultury w nowym, potężnym brzmieniu.
Carmina Burana – podróż przez trzy akty
Dzieło Orffa dzieli się na trzy główne części, z których każda oferuje unikalne doznania muzyczne i tematyczne:
- I. Wiosna (Primo Vere): Po początkowym zderzeniu z wszechmocą Fortuny, przenosimy się w świat budzącej się natury i miłosnych uniesień. Pieśni tej sekcji, pełne świeżości i lekkości, celebrują odrodzenie i piękno życia. „Znów świat się przyoblókł w jasny uśmiech wiosny, z pól śniegi i srogie wiatry się wyniosły…” – to hymny na cześć Flory i Kupidyna, pełne młodzieńczego optymizmu i zmysłowości.
- II. W Gospodzie (In Taberna): Ta część to prawdziwy kalejdoskop średniowiecznych biesiad i swawoli. Pełne rubasznego humoru i autoironii pieśni opowiadają o radości picia wina, hazardu i beztroskiego życia. Usłyszymy tu słynną pieśń „Śpiewa łabędź na rożnie” oraz hymn na cześć pijaństwa. „Kiedy w gospodzie siedzimy, o zmarłych nie rozmawiamy, lecz do gier się sposobimy i do dziewcząt zabieramy.” – to idealny obraz dekadenckiej atmosfery, która dominuje w tej części.
- III. Cour d’Amours (Dwór Miłości): Ostatnia główna sekcja poświęcona jest miłości w jej najbardziej zmysłowej i intensywnej formie. Utwory te, często śpiewane przez sopran, eksplorują namiętność, pożądanie i urok kobiecości. Znajdziemy tu fragmenty takie jak „Chwieją się na wadze serca wstydliwość i pożądanie. Lecz wybieram to, co widzę, wchodzę na stos jak skazaniec.” – wyrażające głębię ludzkich emocji i dylematów.
O wykonawcach
Na scenie zbudowanej specjalnie na stadionie sportowym przy ul. Kusocińskiego w Wałbrzychu zobaczycie i usłyszycie Państwo imponujący skład:
- Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Sudeckiej pod batutą Agnieszki Franków-Żelazny
- Wrocławski Chór Żeński
Męski Zespół Wokalny I Signori
Izabela Polakowska-Rybska przygotowanie chórów
WałbrzyChór
Marta Moneta-Napierała przygotowanie WałbrzyChóru - Wspaniali soliści: Maria Rozynek sopran
Aleksander Zuchowicz tenor
Łukasz Motkowicz baryton - Chór Dziecięcy Filharmonii Sudekiej
Anna Kupczyńska przygotowanie Chóru Dziecięcego FS
Ich połączone siły gwarantują niezapomniane przeżycie i pełne oddanie energii tego arcydzieła.
Nie przegap tego wyjątkowego wydarzenia! Carmina Burana na Letniej Serenadzie 2025
Carmina Burana to więcej niż koncert – to spektakl, który porwie Cię w wir średniowiecznych opowieści, naładowany potężną dawką energii i głębokich emocji.
Data: 31.08.2025
Godzina: 19:00
Miejsce: Stadion Sportowy, ul. Kusocińskiego, Wałbrzych, dzielnica Piaskowa Góra
Bilety: dostępne w Kasie Filharmonii Sudeckiej od wtorku do piątku w godzinach od 13:00-15:30 oraz online: bilety.filharmoniasudecka.pl
Serdecznie zapraszamy!