Filharmonia Sudecka (pierwsza nazwa Filharmonia Wałbrzyska) powstała w roku 1978 z inicjatywy lokalnych władz i środowiska muzycznego. Wcześniej działała tu Wałbrzyska Orkiestra Symfoniczna, z której wielu muzyków zasiliło szeregi Filharmonii Sudeckiej. O utworzenie nowej instytucji muzycznej poproszono dyrektora Józefa Wiłkomirskiego, który w bardzo krótkim czasie zdołał pozyskać muzyków i 1 – go września 1978r. orkiestra w składzie 69 osób rozpoczęła próby, a już 5-go października dała pierwszy koncert w Hradec Kralove (w ówczesnej Czechosłowacji). Oficjalna inauguracja odbyła się w Wałbrzychu 25-go listopada tegoż roku.
Przez 45 lat swojej działalności Filharmonia Sudecka wypracowała bardzo szeroki repertuar w oparciu o muzyczne tradycje polskie, a także czeskie i niemieckie. Na Dolnym Śląsku przez długie lata krzyżowały się wpływy właśnie tych trzech kultur, dzięki czemu utwory prezentowane przez orkiestrę Filharmonii Sudeckiej są gorąco przyjmowane w każdym z tych krajów. Od początków działalności Filharmonia zaprasza do współpracy artystów polskich i zagranicznych. Dzięki temu miała okazję realizować koncerty z artystami takiej klasy, jak Wanda Wiłkomirska, Piotr Paleczny, Valery Oistrakh, Leszek Możdżer, Katarzyna Duda, Adam Makowicz, Atsuko Seta, Paul Gulda, Akiko Nakajima, Tomasz Strahl, Jerzy Maksymiuk, Wojciech Michniewski, Wojciech Czepiel, Tadeusz Strugała, Tadeusz Wojciechowski, Krzysztof i Jakub Jakowicz, Vladimir Kiradjiev, Beata Bilińska, Vadim Brodski, Konstanty Andrzej Kulka, Agata Szymczewska, Janusz Wawrowski, Andrzej Jagodziński, Markiian Ivashkevich, Marcin Zdunik, Karolina Jaroszewska, Anna Jurksztowicz, Grażyna Brodzińska, Agnieszka Rehlis, Dariusz Stachura, Adam Zdunikowski, Adam Szerszeń, Jose Torres i wielu innych.
Szczególny nacisk Filharmonia Sudecka kładzie na działalność edukacyjną dzieci i młodzieży. Audycje szkolne i przedszkolne odbywają się w Wałbrzychu oraz w małych miasteczkach i wsiach Dolnego Śląska wprowadzając słuchaczy w świat muzyki podczas spotkań, których tematyka jest zmieniana w każdym sezonie. Były to m. in.: „Świat muzyką malowany” i „Inspiracje” , „Podróże z Nutką” oraz „Muzyczne podróże Koszałka Opałka”, „Muza z klasą”, „Klasyka dla młodych”, „Muzyczne podróże”, „Muzyczny kuferek”, „Greckie prezenty”, „Muzyczny kalejdoskop”, „Taneczna mapa świata”, „Muzyczne małe co nieco”, „Wiosna folklorem malowana”, „Gdzie mieszkają dźwięki” i wiele innych. Dzieci i młodzież zapoznawane są z brzmieniem instrumentów, poznają historię i kulturę różnych narodów, a poprzez zabawę poznają twórczość kompozytorów z krajów Europy i Świata.
Przez 45 lat wypracowaliśmy bardzo wysoki poziom artystyczny dzięki pracy wszystkich pracowników instytucji, a przede wszystkim muzyków, którzy często przyjeżdżają do Wałbrzycha „na chwilę”, po czym zapuszczają tu korzenie i obecnie pracują tu już całe muzyczne rodziny. Dzięki temu Filharmonia Sudecka trwale wpisała się w życie kulturalne miasta i regionu, a mając tak bogate doświadczenia i 45 – letnią praktykę w organizowaniu wszelkiego rodzaju mniejszych i większych koncertów możemy być spokojni o dalsze jej losy, bo wiemy, że nadal będzie pisać swoją historię w tym mieście.
Uchwałą nr XXIII/558/20 Sejmiku Województwa Dolnośląskiego z 29.10.2020 Filharmonia Sudecka nosi nazwę Filharmonia Sudecka im. Józefa Wiłkomirskiego w Wałbrzychu.
Od 1 września 2022 r. Dyrektorem Naczelnym Filharmonii Sudeckiej im. J. Wiłkomirskiego w Wałbrzychu jest Agnieszka Franków-Żelazny.
Dyrektorami Filharmonii byli:
- 01 I 1978 r. – 30 XI 2005 r. – Józef Wiłkomirski – Dyrektor i Kierownik Artystyczny
- 01 IX 2005 r. – 31 XII 2010 r. – Dariusz Mikulski – Dyrektor Naczelny i Artystyczny
XI 2005 r. – IV 2006 r. – Lidia Zakrzewska Strózik – Zastępca Dyrektora FS
- 01 X 2010 r. – 19 XII 2010 r. – Stanisław Rybarczyk – p.o. Dyrektor Naczelny i Artystyczny
- 20 XII 2010 r. – 31 VIII 2014 r. – Jerzy Kosek– Dyrektor Naczelny i Artystyczny
16 XII 2013 r. – 31 VIII 2014 r. – Elżbieta Łaganowska – Zastępca Dyrektora
- 01 IX 2014 r. – 31 VIII 2022 r. – Elżbieta Łaganowska – Dyrektor Naczelna