Kompozytor, dyrygent i pedagog urodzony w 1986 roku. Ukończył z wyróżnieniem studia dyrygenckie pod kierunkiem prof. Antoniego Wita (2011), a także studia kompozytorskie (również z wyróżnieniem) w klasie prof. Stanisława Moryto (2010) na Uniwersytecie Muzycznym F. Chopina w Warszawie. W roku 2016 uzyskał stopień doktora sztuk muzycznych w dyscyplinie dyrygentura a w roku 2020 stopień doktora habilitowanego.
W swoim dorobku posiada wiele nagród zdobytych w konkursach muzycznych ogólnopolskich i międzynarodowych wśród nich m.in. I nagrodę I Konkursu Kompozytorskiego im. Jana Pawła II w Warszawie (2007), III nagrodę IV Międzynarodowego Konkursu Kompozytorskiego „Musica Sacra” w Częstochowie (2008), wyróżnienie na 51. Ogólnopolskim Konkursie Młodych Kompozytorów im. Tadeusza Bairda w Warszawie (2010), a także był półfinalistą Conductitng Competition „Donatella Flick” w Londynie (2014). Jest zwycięzcą konkursu na napisanie opery organizowanego przez Teatr Wielki w Łodzi. Jury, pod przewodnictwem prof. Krzysztofa Pendereckiego przyznało jednogłośnie Grand Prix. Dodatkowo zdobył również laur nagrody publiczności. Premiera opery „Człowiek z Manufaktury” odbyła się w lutym 2019 r., a jej wersja plenerowa w maju 2019 na rynku Łódzkich Włókniarek była wydarzeniem bez precedensu.
Dwukrotnie został stypendystą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2007,2012), Prezydenta Miasta Gdańska (2005, 2009), oraz Keimyung University Foundation (Korea Południowa 2009). W 2018 został laureatem programu stypendialnego „Młoda Polska”, a także otrzymał prestiżowe stypendium dla wybitnego młodego naukowca przyznane przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
W sezonie 2013/14 był asystentem Jacka Kaspszyka a w sezonie 2012/13 Antoniego Wita w Filharmonii Narodowej, któremu również miał zaszczyt asystować współpracując z wieloma orkiestrami w Polsce i na świecie (m.in. Korea Płd, Hiszpania).
Rafał Janiak regularnie koncertuje z większością polskich orkiestr m.in. Filharmonii Narodowej, Narodową Orkiestrą Polskiego Radia w Katowicach oraz Filharmonii Krakowskiej, Łódzkiej, Śląskiej, Bałtyckiej, Lubelskiej, Gorzowskiej, Zielonogórskiej, Podkarpackiej, Opolskiej czy Polskiej Filharmonii Kameralnej Sopot.
We wrześniu 2012 Rafał Janiak zadebiutował na festiwalu „Warszawska Jesień” prowadząc koncert z udziałem orkiestry Filharmonii Narodowej. Podczas kolejnej edycji „Warszawskiej Jesieni” (2013) artysta poprowadził koncert finałowy.
Repertuar artysty obejmuje dzieła symfoniczne, koncertowe a także oratoryjne. W 2011 roku zadebiutował jako dyrygent operowy prowadząc premierowe przedstawienie „Cosi fan tutte” W.A.Mozarta. W 2014 na deskach Warszawskiej Opery Kameralnej we współpracy z UMFC objął kierownictwo artystyczne nowej inscenizacji „Don Giovanniego” W.A.Mozarta, w 2017 na scenie kameralnej Teatru Wielkiego w Warszawie „Oniegina” Czajkowskiego oraz w 2022 „Suor Angelica” i „Gianni Schicchi” Pucciniego (współpraca z UMFC).
Od 2016 roku artysta współpracuje z Teatrem Wielkim w Łodzi, dyrygując m.in. „Barona Cygańskiego” J.Straussa a także „Turandot” Pucciniego. Od 2022 roku współpracuje z Operą Bałtycką w Gdańsku gdzie dyryguje przedstawieniami „Cyrulika Sewilskiego” Rossiniego.
Od 2017 roku jest kierownikiem artystycznym nowopowstałej Chopin University Chamber Orchestra, z którą odnosi wiele znaczących sukcesów. Zespół ma w swoim dorobku już kilka nagranych płyt, z których najnowsza została nominowana do nagrody „Fryderyki 2021”. W ostatnim czasie wspólnie występowali podczas tournée po Chinach dając ponad 20 koncertów (lipiec 2019). Aktualnie pracuje na stanowisku profesora uczelni pełniąc funkcję dziekana wydziału Dyrygentury Symfoniczno-Operowej UMFC. Od stycznia 2023 roku jest zastępcą dyrektora ds. artystycznych Teatru Wielkiego w Łodzi.
