Z wizytą w Italii

13.06.2025, piątek, godz. 19:00
Wałbrzych, Filharmonia Sudecka
Z wizytą w Italii

Wykonawcy:
Piotr Bywalec – dyrygent
Jan Piltz – fortepian
Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Sudeckiej

Program:
Ludwig van Beethoven – Koncert fortepianowy nr 3 c-moll    (40′)
Allegro con brio
Largo
Rondo. Allegro

przerwa (20′)

Felix Mendelssohn-Bartholdy – Symfonia nr 4 A-dur „Włoska”    (30’)
Allegro vivace
Andante con moto
Con moto moderato
Saltarello. Presto

Czas trwania: 105 minut
Ceny biletów: 60 / 40 zł

O koncercie

Fortepian od swoich początków inspirował wielu wybitnych muzyków, ale pośród kompozytorów piszących na ten instrument Beethoven (1770-1827) zajmował miejsce szczególne. Po przybyciu do Wiednia w 1792 r. dał się on poznać jako wybitny wykonawca – najpierw dzieł mistrzów poprzednich epok z fugami Bacha na czele, a później także swoich utworów. Początkowo były to kompozycje pisane w duchu jego nauczyciela Josefa Haydna i jemu dedykowane, jednak im bardziej Beethoven przekonywał się do fortepianu, tym mocniej klarował się indywidualny język muzyczny jednego z trzech „klasyków wiedeńskich”. Jego 32 sonaty na fortepian nie dość, że stanowią ważną część beethovenowskiej i światowej twórczości pianistycznej, są także doskonałym przykładem ewolucji i dostosowywania się do wzrostu możliwości technicznych tego instrumentu i niejako próby określania jego granic. Stopniowe zmiany, szerszy wolumen dźwięków, szerszy rejestr i wprowadzenie prawego pedału doprowadziły do kulminacji w muzyce fortepianowej, której trzonem stało się 5 koncertów. Pracę nad III koncertem c-moll rozpoczął Beethoven w 1800 r. Kolejne jego poprawki były podyktowane były faktem dostosowania kompozycji do nowych typów fortepianów, o czym mowa wyżej. Ostatecznie, Koncert „mozartowski” – zwany tak przez wpływy twórczości tego kompozytora – zaprezentowany został podczas ambitnego wydarzenia, gdyż dodatkowo wykonano wówczas inne, wielkie dzieła Beethovena: I i II Symfonię oraz oratorium Chrystus na Górze Oliwnej. Działo się to w Wiedniu, 5 kwietnia 1803 r.

Ten wieczór jest okazją do zobaczenia, jak młodzi artyści wypływają na głębie muzycznego oceanu. Kończąc pewien rozdział swojej edukacji, młodzi muzycy chcą zaprezentować się szerszej publiczności podczas koncertu dyplomowego. Po Koncercie fortepianowym w interpretacji Jana Piltza sam na sam z orkiestrą pozostanie Piotr Bywalec. Z pulpitu dyrygenckiego będzie chciał zabrać słuchaczy w podróż do Włoch, do lat 1830-1831 kiedy takie wojaże odbywał Felix Mendelssohn. „Mozart XIX wieku” zachwycony znajdującymi się na jego szlaku Wenecją, Neapolem, Florencją i Rzymem, urokliwymi krajobrazami i przesiąknięty wpływem miejscowej muzyki, zabiera się – jeszcze w trakcie podróży – za stworzenie szkiców swojej IV Symfonii. Z jednej strony było to dzieło z natchnienia, z drugiej z obowiązku, gdyż Symfonia ta wchodziła w skład trzech kompozycji zamówionych w 1832 r. przez Londyńskie Towarzystwo Filharmoniczne. Mimo jej premierowego wykonania rok później w Londynie nie mogła ukazać się drukiem za życia Mendelssohna, bowiem jego zwyczajem była nieustanna korekta swoich dzieł. Mimo swojego krótkiego życia świat muzyczny zawdzięcza mu nie tylko „ponowne odkrycie” geniusza Bacha i jego twórczości, lecz także swój wspaniały dorobek, w którym muzyczne wspomnienia z licznych podróży, takie jak „Włoska” Symfonia, zajmują miejsce szczególne.

Jakub Karmelita